Dıştan bakıldığında kimi zaman sadece yeşil bir cisim
olarak düşünülen yaprakların her milimetre karesinde
kusursuz bir tasarım vardır. Bitkiler için son derece
önemli yapılardan biri olan gözenekler de bu tasarımın
önemli parçalarındandır. Yaprakların üzerinde bulunan
bu mikroskobik delikler (gözenekler) ısı ve su transferi
sağlamak ve fotosentez için gerekli olan karbondioksiti
atmosferden temin etmekle görevlidir. Gözenekler aynı
zamanda gerektiğinde açılıp kapanabilecek bir yapıya
sahiptirler.
Gözeneklerin ilgi çekici yönlerinden biri ise, yaprakların
çoğunlukla alt kısımlarında yer almalarıdır. Bu sayede,
güneş ışığının yaprak üzerindeki olumsuz etkisinin en
aza indirilmesi sağlanır. Bitkideki suyu dışarı atan
gözenekler, eğer yaprakların üst kısımlarında yoğun
olarak bulunsalardı, çok uzun süre güneş ışığına maruz
kalmış olacaklardı. Bu durumda da bitkinin sıcaktan
ölmemesi için gözenekler bünyelerindeki suyu sürekli
olarak dışarı atacaklardı, böyle olunca da bitki aşırı
su kaybından kuruyarak ölecekti. Herşeyi kusursuz ve
eksiksiz yaratan Allah, bitkilerde de özel tasarıma
sahip gözenekler var etmiş, su kaybından zarar görmelerini
böylece engellemiştir.
Yaprakların üst deri dokusu üzerinde çifter çifter
yerleşmiş bulunan gözeneklerin biçimleri fasulyeye benzer.
Karşılıklı iç bükey yapıları, yaprakla atmosfer arasındaki
gaz alışverişini sağlayan gözeneklerin açıklığını ayarlar.
Gözenek ağzı denilen bu açıklık, dış ortamın koşullarına
(ışık, nem, sıcaklık, karbondioksit oranı) ve bitkinin
özellikle su ile ilgili iç durumuna bağlı olarak değişir.
Gözenek ağızlarının açıklığı ya da küçük oluşu ile bitkinin
su ve gaz alışverişi düzenlenir.
Dış ortamın tüm etkileri göz önüne alınarak düzenlenmiş
olan gözeneklerin yapısında çok ince detaylar vardır.
Bilindiği gibi, dış ortam koşulları sürekli değişir.
Nem ve gaz oranı, sıcaklık derecesi, havadaki kirlilik…
Yapraklardaki gözenekler tüm bu değişken şartlara uyum
gösterebilecek yapıdadır.
Bitkilerdeki bu sistem de diğerleri gibi ancak bütün
parçaları eksiksiz olduğunda fonksiyonlarını yerine
getirebilmektedir. Dolayısıyla, bitkilerdeki gözeneklerin
de tesadüfler sonucu evrimleşerek ortaya çıkmış olmaları
kesinlikle ihtimal dışıdır. Son derece özel bir yapısı
olan gözenekler de görevlerini en hassas biçimde yerine
getirecek şekilde özel olarak tasarlanmışlar, yani Allah
tarafından yaratılmışlardır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.